7 मई को दुर्ग (भिलाई) में बजेगा युद्ध वाला सायरन: गृह मंत्रालय के निर्देश पर मॉक ड्रिल, सुरक्षा तैयारियों की होगी परीक्षा


भिलाई | भारत-पाकिस्तान के बीच चल रहे तनाव और पहलगाम हमले के बाद केंद्र सरकार ने देशभर में सुरक्षा तैयारियों को मजबूत करने की दिशा में बड़ा कदम उठाया है। गृह मंत्रालय के निर्देश पर 7 मई, मंगलवार को छत्तीसगढ़ के दुर्ग (भिलाई) सहित देश के 244 शहरों में सिविल डिफेंस मॉक ड्रिल आयोजित की जाएगी। इस दौरान शहर में युद्ध जैसी परिस्थितियों का अभ्यास किया जाएगा और एयर रेड वार्निंग सायरन बजाए जाएंगे।
मॉक ड्रिल का उद्देश्य नागरिकों को किसी संभावित आपातकालीन स्थिति—जैसे कि हवाई हमला या बड़ा आतंकी खतरा—से निपटने के लिए तैयार करना है। भिलाई जैसे औद्योगिक और सामरिक दृष्टि से महत्वपूर्ण शहर में इस अभ्यास को लेकर प्रशासन सतर्क है।
क्या होगा मॉक ड्रिल में?
गृह मंत्रालय के दिशानिर्देशों के अनुसार, मॉक ड्रिल के तहत निम्नलिखित गतिविधियाँ की जाएंगी:
- दुर्ग और भिलाई के विभिन्न इलाकों में एयर रेड सायरन बजेंगे।
- आम जनता को ब्लैकआउट प्रक्रियाओं और आपातकालीन बचाव उपायों की जानकारी दी जाएगी।
- नागरिकों और छात्रों को सुरक्षा तकनीक जैसे–सुरक्षित स्थानों की पहचान, आपात बैग की तैयारी, और प्राथमिक चिकित्सा—का प्रशिक्षण दिया जाएगा।
- सुरक्षा एजेंसियाँ शहर के प्रमुख संस्थानों, स्कूलों और औद्योगिक क्षेत्रों में सक्रिय अभ्यास करेंगी।
प्रशासन की अपील:
दुर्ग ज़िला प्रशासन ने लोगों से अपील की है कि वे मॉक ड्रिल के दौरान किसी भी प्रकार की घबराहट न दिखाएं। यह अभ्यास पूरी तरह योजनाबद्ध है और इसका उद्देश्य केवल सावधानी और तत्परता सुनिश्चित करना है। नागरिकों को सलाह दी गई है कि वे सायरन सुनकर सतर्क रहें और निर्धारित दिशा-निर्देशों का पालन करें। ड्रिल के दौरान किसी भी तरह की असुविधा या जानकारी के लिए नागरिक जिला नियंत्रण कक्ष या पुलिस हेल्पलाइन से संपर्क कर सकते हैं।
7 मई को मॉक ड्रिल किन-किन जिलों में होगी – पूरी सूची
क्रमांक | राज्य का नाम | जिले / शहर का नाम |
---|---|---|
1 | अंडमान-निकोबार | पोर्टब्लेयर |
2 | आंध्र प्रदेश | हैदराबाद, विशाखापत्तनम |
3 | अरुणाचल प्रदेश | अलोग, इटानगर, तवांग, हायुलिंग, बोमडिला |
4 | असम | बोंगाईगांव, डिब्रूगढ़, धुबरी, गोलपारा, जोरहाट, सिबसागर, तिनसुकिया, तेजपुर, डिगबोई, डिलियाजान, गुवाहाटी, रंगिया, नामरूप, नाजिरा, नॉर्थ-लखीमपुर, नुमालीगढ़, डारंग, गोलाघाट, बारबी-ग्लो-काकरा |
5 | बिहार | बरौनी, कटिहार, पटना, पूर्णिया, बेगूसराय |
6 | चंडीगढ़ | चंडीगढ़ |
7 | छत्तीसगढ़ | दुर्ग (भिलाई) |
8 | दादरा व नगर हवेली | दादरा (सिलवासा) |
9 | दमन और दीव | दमन |
10 | ओडिशा | तलचर, बालासोर, कोरापुट, गोपालपुर, हीराकुंड, प्रदीप, भद्रक, राउरकेला, ढेंकनाल, जगतसिंहपुर, केंद्र पाड़ा, पुरी |
11 | पंजाब | अमृतसर, बठिंडा, फिरोजपुर, गुरदासपुर, होशियारपुर, जालंधर, लुधियाना, पटियाला, बरनाला, भाखड़ा नांगल, हलवारा, कोठकापुर, बटाला, मोहाली, अबोहर, फरिदपुर, रोपड़, संगरूर |
12 | राजस्थान | कोटा, अजमेर, अलवर, बाड़मेर, भरतपुर, बीकानेर, बुंदी, गंगानगर, हनुमानगढ़, जयपुर, जैसलमेर, उदयपुर, जोधपुर, सिकर, सुरतगढ़, अबू रोड, भिवारी, फुलेरा, लालगढ़, पाली, भिलवाड़ा, सवाई माधोपुर, जालोर |
13 | पुडुचेरी | पुडुचेरी |
14 | जम्मू-कश्मीर | श्रीनगर, जम्मू, बारामूला, डोडा, लेह, कारगिल, पुलवामा, अनंतनाग, राजौरी, उधमपुर, कुपवाड़ा, कठुआ, अवंतीपुर, नौशेरा, सुंदरबनी, उरी, बडगाम, पुंछ, अखनूर, सांबा |
15 | गुजरात | सूरत, वडोदरा, अहमदाबाद, जामनगर, गांधी नगर, भावनगर, कांडला, अंकलेश्वर, ओखा, वडिनार, भरूच, नलिया, मेहसाना, कच्छ, नवसारी, दंग्स, नर्मदा, ककरापुर |
16 | हरियाणा | अंबाला, फरीदाबाद, गुड़गांव, हिसार, पानीपत, रोहतक, सिरसा, सोनीपत, यमुनानगर, झज्झर, पंचकूला |
17 | झारखंड | बोकारो, गोमियो, गोड्डा, साहेबगंज |
18 | हिमाचल प्रदेश | शिमला |
19 | दमन एवं दीव | दमन |
20 | दिल्ली | नई दिल्ली, दिल्ली छावनी |
21 | चंडीगढ़ | चंडीगढ़ |
22 | गोवा | नॉर्थ गोवा, साउथ गोवा |
23 | पश्चिम बंगाल | कोलकाता, दार्जिलिंग, जलपाईगुड़ी, आसनसोल, हावड़ा, हुगली, बर्धमान, कोलाघाट, हाशिमारा, अलीपुरद्वार, बालुरघाट, फरक्का, दिनहाटा, मैथाभांगा, जलढाका, कुर्सियांग, कलिंपोंग, मेखलीगंज, इस्लामपुर, चितरंजन, दुर्गापुर, पूर्व मेदिनीपुर, मुर्शिदाबाद |
24 | उत्तर प्रदेश | लखनऊ, कानपुर, वाराणसी, मेरठ, आगरा, प्रयागराज, मथुरा, झांसी, गाजियाबाद, गोरखपुर, बरेली, मुजफ्फरनगर, सहारनपुर, मुरादाबाद, बुलंदशहर, बागपत, सरसावा, मुगलसराय |
25 | त्रिपुरा | अगरतल्ला |
26 | उत्तराखंड | देहरादून |
27 | महाराष्ट्र | मुंबई, पुणे, ठाणे, नासिक, पिंपरी-चिंचवड, औरंगाबाद, भुसावल, रायगढ़, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, तारापुर |
28 | मध्य प्रदेश | भोपाल, ग्वालियर, इंदौर, जबलपुर, कटनी |
29 | लक्षद्वीप | लक्षद्वीप |
30 | कर्नाटक | बेंगलुरु, रायचूर, मल्लेश्वर |
31 | केरल | कोचीन, तिरुवंतपुरम |
32 | मेघालय | ईस्ट खासी हिल्स, वेस्ट गारो हिल्स, जैंतिया हिल |
33 | मिजोरम | आइजोल |
34 | मणिपुर | इंफाल, चुराचांदपुर, उखरूल, मोरेह, निगंथौ-खौंग |
35 | नागालैंड | दीमापुर, कोहिमा, मोकोकचुंग, मोन, फेक, थियोनसांस, वोखा, जूनहेबोटो, किफिरे, पेरेन |
36 | सिक्किम | गंगटोक |
37 | तमिलनाडु | चेन्नई |
